Từ những lời cám ơn...

Như mọi năm,  những ngày cuối học kì và vào hè là lúc anh em đây kia chịu chức Phó tế hay được thụ phong Linh mục hoặc khấn dòng. Nghi lễ nối tiếp nghi lễ với những cử hành dài và trang trọng. Tiếp theo đó là những Thánh lễ Tạ ơn thánh thiện và cảm động; những bữa tiệc thân thiện và hào hứng; những lời chúc mừng và cám ơn trong hạnh phúc và vui tươi. Tất cả hòa quyện trong bầu không khí của lễ hội và niềm vui.

Như tất cả mọi nghi lễ, phần cuối bao giờ cũng kết thúc bằng lời cám ơn. Lời cám ơn có đủ mọi hình thức, ngắn hay dài, trang trọng hay đơn sơ, giọng Bắc, Trung, Nam hay kèm cả tiếng Tây tiếng Mỹ…Lời cám ơn có cả những nụ cười và những giọt nước mắt lăn dài trên má. Những tân chức hướng về cha mẹ, giọng nói như bị ghìm lại bởi xúc cảm trào dâng từ tấm lòng biết ơn công đức sinh thành, dưỡng dục. Các bậc cha mẹ thì nghẹn ngào, xúc động và thầm dâng niềm cảm mến Thiên Chúa vì đã “ban cho hoa trái lòng mình trở nên tốt lành” và được chúc phúc giữa muôn người. Người ta khóc vì niềm vui tràn ngập cõi lòng.

Như một điều tự nhiên, các bậc cha mẹ  luôn mơ ước con cái mình có một ngày thành đạt; các bạn trẻ mơ ước có một ngày mình có thể nói với cha mẹ “lời cám ơn từ đáy lòng”. Sau một cuộc hành trình dài của việc học hành, phấn đấu, tới lúc họ biết là mình đã qua những ngày gian khổ và đã sống những khoảnh khắc cuộc đời có ý nghĩa. Niềm hạnh phúc lúc đó không chỉ cho riêng họ mà còn cho nhiều người khác. Niềm vui lúc đó không chỉ của riêng mình ta nhưng được nhân lên nhiều lần trong tâm hồn mọi người. Hãy xem những ánh mắt hân hoan và rạng vẻ hài lòng của các bậc cha mẹ trong khi tham dự các nghi lễ tốt nghiệp của con em mình; nhìn những cái bắt tay chúc mừng và nghe những lời khích lệ của bạn bè gần xa … ta sẽ cảm thấy giá trị của những nổ lực, qua việc hy sinh, sức vươn lên của bản thân trong hành trình gian khổ đi tìm “các giá trị làm người” ra sao!

Đôi điều tâm sự

Như một thực tế không bình thường và không như mong ước, tôi cũng đã nhiều lần đọc được “thông điệp buồn” qua những giọt nước mắt của các bậc cha mẹ có những đứa con hư. Họ buồn vì “kết quả” của máu thịt mình trở nên hư hỏng. Họ buồn vì công sức bỏ ra không đem lại kết quả như lòng mong muốn và chỉ biết ngậm ngùi: “Cha mẹ sinh con, Trời sinh tính. Biết làm sao được!”. Họ tủi thân và cảm thấy hổ thẹn trước mặt mọi người vì mang tiếng “Nuôi con chẳng dạy chẳng răn…”. Họ đau xót vì cảm nghiệm rằng chữ “trách nhiệm” mà mình được Ông Trời trao phó chưa được làm tròn đúng nghĩa. Thực tế cũng đáng buồn thật khi hằng ngày báo chí thường xuyên nói đến một vài hình ảnh ông bố bà mẹ vô trách nhiệm và tàn nhẫn với con cái. Nhưng có phải tất cả đều như vậy? “Tại ông, tại bà hay tại chúng ta”? Nguyên nhân sâu xa có thể là một chuỗi những mắt xích về giáo dục gia đình, về những băng hoại đạo đức xã hội, về việc coi thường các giá trị thiêng liêng của con người. Một điều mà chúng ta phải nói với nhau thực lòng là chẳng bậc cha mẹ nào muốn con mình hư đốn hay trả ơn cho mình bằng những điều khốn nạn và độc ác. Nhiều bậc phụ huynh, trước những cảnh “con dại cái mang” đã tự vấn lòng mình và than rằng đó là “quả báo”; họ còn bị đánh giá là “gieo gió thì gặt bão”, “cây nào quả ấy, rau nào sâu ấy”. Tới đây, tôi lại chợt nghĩ đến hai chữ “trách nhiệm” và “biết ơn”.  

Nếu người ta thực sự sống có trách nhiệm với nhau, thì có lẽ việc chuẩn bị cho một “tương lai xa” luôn bắt đầu từ những “ngày thật gần”, từ những tiếng đầu đời, từ những lời ru trên vành nôi, từ những miếng cơm manh áo hằng ngày và lời răn dạy đơn sơ nhất về tình người và về đạo đức,  sau đó mới nói tới đến những bài thuyết trình trên giảng đường hay những phát minh mang tầm thời đại. Sống có trách nhiệm với nhau bắt đầu từ nơi “gia đình nhỏ” đến “xã hội to”…

Thêm một điều nữa, người ta sẽ sống lòng biết ơn khi cảm nghiệm rằng: điều mà mình được hưởng là nhờ công sức của nhiều người hay những ai có trách nhiệm. Điều mà mình có được hôm nay nằm ngoài “khả năng”, là điều “làm sao dám mơ”, là điều vượt xa tầm tay với nhưng đã trở thành hiện thực nhờ sự trợ giúp của một Ai đó. Ta sẽ có lòng “biết ơn” khi nhận ra rằng cuộc sống là một món quà quý giá và tất cả những gì đơn sơ nhất luôn mang trong mình các giá trị, dù là một tấc đất, một giọt sương, một ngọn cỏ hay cành hoa, một tia nắng hay ánh trăng, một chút không khí trong lành hay một làn gió mát trong ngày nóng bức, một ngày trôi qua với những giây phút mạnh mẽ, yên bình hay cùng một chút lo lắng, một ai đó đang sống bên cạnh ta… Và như thế, nếu ta biết rằng “tất cả đều là hồng ân”, thì lời tạ ơn sẽ trở nên nhịp đập của tâm hồn và sẽ là lời vang lên mãi trên môi miệng. Lúc đó, lòng biết ơn sẽ giúp con người biết trân trọng và biết sống “hết mình” với những gì mình có , từ những gì nhỏ bé đơn sơ nhất như hạt gạo, ngọn rau đến những điều cao quý, vinh dự, hạnh phúc, may mắn, thành công trong cuộc đời.

Giữa cảnh sống chụp giật và vội vàng, không thiếu những con người biết sống và trao ban cuộc đời mình cho người khác với trách nhiệm; cũng như có không ít những con người biết sống với lòng biết ơn và biết trân trọng những gì mình được lãnh nhận. Lòng biết ơn và lối sống có trách nhiệm quý giá như những hạt ngọc mà người ta vẫn có thể tìm thấy nơi tâm hồn tốt lành, trong cuộc đời còn nhiều toan tính. Có lẽ như thế lời cám ơn sẽ còn tiếp tục ngân vang. Có lẽ sẽ luôn còn đó lời cám ơn chân thành và cảm động, vì thế giới này không chỉ rặt những kẻ vô ơn hay vô trách nhiệm. Hy vọng vậy!

( Lê An Phong, SDB )

"Hãy cảm thông và hiểu tôi"...

Lại một chuyện buồn xảy ra, khi ở Giáo xứ nơi tôi đi giúp mục vụ những ngày Chúa Nhật, có một bạn trẻ nam 15 tuổi tự tử.

Mọi người quanh tôi nghe tin, trầm ngâm, buồn rười rượi...

Không ít tiếng thở dại cùng với dòng suy nghĩ miên man và câu hỏi "Vì sao em lại ra đi"...

Chắc là chẳng ai tìm cho ra câu trả lời thỏa đáng "vì sao em ra đi"...

Những người thân cận và bạn bè (với con số rất ít, đếm trên đầu ngón tay) chỉ nhớ lại rằng thời gian gần đây, bạn mình hơi có vẻ trầm ngâm và khép kín. Người ta vẫn cứ nghĩ là đây chỉ là những biểu hiện cảm xúc đang thay đổi bên trong một cậu thiếu niên đang tuổi lớn. Và bình thường như bao nhiêu thiếu niên khác, chuyện buồn vui thoáng qua của tuổi mới lớn có lẽ cũng "bình thường" thôi. Tiếc là chuyện đã xảy ra, và mọi sự kết thúc thật đau lòng.

Những dòng tâm tư sau cùng mà cậu để lại trong lá thư tuyệt mệnh phần nào giúp mọi người xung quanh hiểu thêm một chút. Cậu bắt đầu yêu và có một vài lúc xao nhãng chuyện học hành. Có lẽ việc này cũng như bao nhiêu cô cậu tuổi "teen" trên đời. Chỉ khác là trong trường hợp này, cậu bị cô bạn gái từ chối hay tỏ thái độ lạnh nhạt cách nào đó. Và rồi, tất cả như sụp đổ. Tất cả đóng kín. Tất cả kết thúc trong tuyệt vọng. Cậu viết cho bố mẹ  một lời xin lỗi vì quyết định của mình làm cho họ đau khổ. Nhưng cậu không muốn tiếp tục cuộc sống nơi thế giới mà người ta không hiểu cậu, nơi người ta không đón nhận tâm tình của cậu. Cậu hy vọng sau cái chết sẽ tìm thấy một "nơi nào đó"dễ sống hơn.

Nỗi đau sẽ còn đó cho người ở lại, cho cha mẹ, cho bạn bè và những người thân quen. Và ai cũng nghĩ: Giá như có ai đó hiểu được cậu, gần gũi và chia sẻ một chút kinh nghiệm về cảm xúc đầu đời, nâng đỡ và khuyến khích cậu sau những lần vấp váp đầu tiên, thì có lẽ tình hình sẽ khác đi. Giá như...và...giá như...Một ngàn cái "giá như..." rồi chẳng còn giải quyết được gì nữa vì đã muộn!

Khi một người bạn trẻ không muốn sống nữa, họ có lý do để từ chối cuộc sống. Mà nhiều khi lý do "để chết" chỉ bắt đầu từ những điều cỏn con. Kinh nghiệm cuộc sống cho ta thấy rằng khi con người được bảo bọc che chở quá mức, khả năng chịu đựng và thích nghi của họ giảm đi. Có nhiều bạn trẻ từ khi sinh ra đến tuổi trưởng thành chưa nếm qua một chút khốn khó nào. Nhiều bậc cha mẹ đã làm mọi cách để cho con họ "vừa lòng" với những đòi hỏi cho "bằng chúng bàng bạn" và quên đi rằng con người ta cần được rèn qua một chút gian lao mới mong lớn lên được. Đây cũng là một khía cạnh cần lưu tâm trong lối giáo dục của thời tiêu thụ. Nhiều bạn trẻ "cần là được, ước là có" và xem việc đó như là "điều tự nhiên" mà người khác phải dành cho mình. Bởi vậy, chỉ cần gặp một trục trặc nhỏ nào, họ cũng dễ dàng cảm thấy trời đất sụp đổ, cuộc đời vô nghĩa. Mà có đúng hoàn toàn như vậy không chỉ vì thiếu một chút gì đó ta yêu thích mà đời đáng chán?

Tôi lại muốn chuyển câu hỏi "vì sao em ra đi" sang hướng khác: "Làm sao để em không ra đi". Tôi lại lục lọi trong ký ức của mình.. Hình như đã có một khoảng thời gian nào đó, cách đây mấy chục năm về trước, mình  đã từng có cảm giác rằng hình như ai cũng "ghét" mình, ai cũng bắt mình làm điều này điều nọ mà mình chẳng thích; rồi thì điều này cấm không được làm, điều nọ phải xin phép...Tuổi mới lớn thật dễ "nổi loạn"vì những cảm xúc này. May thay, có anh, chị, em, bạn bè bên cạnh, người này người nọ đã giúp mình hiểu ra rằng: cuộc sống còn có nhiều vẻ đẹp khác nữa và còn đó một tương lai để bước tới. Nếu thực sự chỉ có một mình lúc đó, khi mọi người xung quanh bận rộn với công việc của họ, khi chẳng có một ai quan tâm và lắng nghe, thì cuộc đời này thực sự "khó sống".

Tôi lại phải suy nghĩ "làm sao để em không phải ra đi..." và viết những dòng tản mạn này.

(Lê An Phong, SDB - Torino 7-6-12)

CÁC MỐI PHÚC CỦA BẠN TRẺ

Phúc cho bạn là người trẻ, nếu bạn can đảm sống trung thực và làm chứng cho sự thật trong khi biết rằng sự dối trá và thỏa hiệp cho bạn nhiều cơ hội hơn,  Sự Thật sẽ giải thoát bạn.

Phúc cho bạn là người trẻ, nếu bạn biết xây đắp tuổi thanh xuân của mình với thái độ tôn trọng sự sống và quan tâm đến nhân loại đang bước đi trong thế giới hiềm thù và đầy nghi nan, bạn sẽ là Tiên tri của niềm Hy vọng.

Phúc cho bạn là người trẻ, nếu trong một thế giới mà nhiều người chỉ biết đến quyền lợi riêng mình, bạn biết rộng mở cõi lòng với người khác và can đảm trả giá bằng sự hy sinh, bạn sẽ làm biến đổi thế giới này.

Phúc cho bạn là người trẻ, nếu bạn biết thể hiện qua những hành vi cụ thể sự hợp tác và đối thoại giữa các thế hệ, bạn sẽ gặp gỡ mọi người trong sự Khôn ngoan nơi chân trời mới.

Phúc cho bạn là người trẻ, nếu bạn biết xăn tay áo lên và hành động trong những tình huống thương tâm, đâu khổ, thất bại, bạn sẽ trở nên như Mẹ Maria, trong sự hiện diện thầm lặng trao ban tình yêu nhưng không cho người khác.

Phúc cho bạn là người trẻ, nếu bạn không ngại khó khăn để đi tìm các giá trị đích thật cho cuộc sống trong sự chân thành và đầu óc thực tế, bạn sẽ chung tay dựng xây với mọi người một cuộc đời mới.

Phúc cho bạn là người trẻ, giữa một thế giới mất dần định hướng về sự thiện hảo, nếu bạn có can đảm để nói lên rằng Chúa Kitô là điểm tựa chắc chắn cho cuộc đời chúng ta, bạn sẽ là ánh sáng và muối cho trần gian này.

(Lê An Phong, SDB - Sưu tầm và chuyển ngữ từ tài liệu của Emma Colombatti, Educhiamo ai diritti umani con il cuore di Don Bosco, Animazione Missionaria VIS, Roma 2009).

TỪ NHỮNG CHUYỆN ĐỜI VÀ TÌNH YÊU THẬT - GIẢ, LÝ TƯỞNG - THỰC TẾ.

Sau mỗi lần đi giúp mục vụ các giáo xứ trở về, nhất là sau các mùa lễ lớn như Giáng sinh, Phục sinh, lòng tôi lại “ngổn ngang trăm mối”. Có lẽ hơn ai hết, người linh mục trong những dịp như thế, qua những lời tâm sự và những điều vui buồn của người khác, họ có được những cảm nghiệm nội tâm và được “tiếp chạm” tâm hồn con người, nơi mà chỉ có Thiên Chúa biết rõ cách đặc biệt.

Bạn có thể hỏi tôi: “Chuyện của người ta thì có gì ăn nhập với tôi hay chuyện của chúng ta?” Tôi xin trả lời: Có đấy! Đó là tất cả niềm vui, nỗi buồn, sự hạnh phúc, điều khó khăn và ưu tư của cuộc đời làm người, đúng hơn là “thao thức làm người tốt” mà tôi tin rằng ai trong chúng ta cũng đôi lần trăn trở giữa những thử thách hằng ngày và giữa thế sự đổi thay và đảo điên. Và câu chuyện khó khăn hằng ngày của “người ta” lắm khi trở thành “chuyện của mình” chỉ vì những lời đề nghị chân thành sau cùng, đại loại như: “Tôi không biết phải làm sao đây, xin cho tôi một lời khuyên”; “Xin Cha cầu nguyện cho con”…Nhân vì thế mà tôi chia sẻ với bạn trẻ kinh nghiệm này.

Từ những chuyện đời…

Trong những tâm tình tôi được nghe từ mọi người quanh mình, nhiều hơn hết có lẽ là vấn đề gia đình và hiện trạng “sống tình yêu” của họ. Tôi tạm chia ra làm hai nhóm: nhóm lớn (già và trung niên), nhóm trẻ (lớp thanh niên đã và đang “tuổi yêu”) cùng với những đặc điểm riêng biệt về suy nghĩ và cảm xúc. Người đã có tuổi cũng vẫn còn đó những lúc cãi cọ, cau có, giận hờn vì những chuyện nho nhỏ trong nhà, dù “tổ chim câu” của họ chỉ còn hai người vì con cái đã khôn lớn và đã đi lập nghiệp riêng. Dù sao “giận thì giận mà thương thì thương”, đi đâu cũng có nhau. Số đông người lớn tuổi còn lại trong cảnh “góa bụa” cảm thấy cô đơn thật sự khi mà người bạn đời sau bao nhiêu năm gắn bó và cùng nhau chia sớt ngọt bùi đã từ giả cõi trần, ra đi bỏ lại một phần đơn côi. Rất nhiều người trong số đó nói rằng họ vẫn luôn cảm thấy “hình bóng người bạn đời” bên cạnh mình “rất gần” và “rất thực”. Và dù rằng chuyện buồn đã xảy nhiều tháng năm, người ta vẫn tưởng như là hôm qua... Họ nghĩ rằng hình như mình được sinh ra trên cõi đời này là “để cho nhau” và tình yêu như là sự kết hợp hai “số phận” với nhau mãi mãi. Họ chờ ngày sum họp trên trời.

Trong lớp trung niên và nhiều người sau vài năm chung sống, có nhiều trường hợp vì nhiều lý do khác nhau đã phải chia tay bạn đời, một thân một mình lo gia đình, công việc, con cái. Không thiếu cảnh thương tâm và “đáng giận” nữa như kiểu “bỏ của chạy lấy người”: khi biết bạn đời bị bệnh nan y, đã âm thầm cắt đứt tình yêu, bỏ nhà cửa, để lại con cái mà ra đi biền biệt; hay tệ hại hơn là “sống vui vẻ” với một người khác trẻ trung hơn ngay trước mặt “bạn đã cùng thề nguyền sống chết trăm năm” của mình. Chuyện đã xảy ra rất lâu, mà với họ, nỗi đau vẫn mới như hôm qua và vẫn luôn còn đó. Tệ hại hơn nữa khi người ta tiếp tục “làm khổ” nhau bằng nhiều trò “độc chiêu”, khi lấy con cái ra để vòi tiền bạc, để tranh chấp tài sản và để… trả thù nhau.

Nhóm trẻ thì sao? Chuyện tình yêu là đề tài muôn thuở, ai mà chẳng biết vậy! Đa phần người trẻ vẫn “yêu dễ dàng” và thích những cuộc tình lãng mạn. Nhưng ngày nay, không ít trong số họ cảm thấy “yêu thật khó”, vì chứng kiến thực tế đầy vướng mắc của tình yêu thương trong gia đình và những đổ vỡ xung quanh mình. Họ buộc lòng phải đi tìm, phải lựa chọn và phải cân nhắc đủ điều khi yêu. Ngay cả những bạn đã từng “sống chung”, “sống thử” cũng gặp phải vấn nạn, vì sau thời gian chung sống xem ra có vẻ ổn định, đến lúc cảm thấy cần phải đề nghị “lập một tổ ấm thực sự bằng một khế ước hôn nhân” thì người kia trả lời gọn gàng: “Không!”. Mọi sự lại cứ luẩn quẩn theo vòng thử thách hồi hộp, và chẳng biết lúc nào sẽ chia tay.

Ngoài ra không thiếu trường hợp bạn trẻ gặp “khó khăn tình yêu” từ phía gia đình, từ sự khác biệt niềm tin, từ phong cách đến quan niệm sống cùng trình độ học vấn và nghề nghiệp. Có người phải lo công việc và sự nghiệp đến độ “không còn thời gian để yêu”, hoặc đến lúc thành công thì đã qua “tuổi yêu đương lãng mạn” rồi! Họ bảo rằng sau một ngày làm việc mệt nhọc và căng thẳng, chỉ cần một “chầu nhậu” với bạn bè, một chút âm nhạc, một máy vi tính nối mạng internet để xem ít phim hay đọc ít tin tức là đủ. Và cứ thế ta sống “riêng một góc trời”, ta cần yêu đương làm chi cho phiền toái và dễ mang của nợ…Xem ra đây cũng là mode sống thời hiện đại; một sự chọn lựa “hợp thời” của những người thích “khoảng trời bình yên” cho riêng mình trước thực tế phủ phàng và phức tạp; một cuộc sống an nhàn, tiện nghi với công việc ổn định và ít lo toan lặt vặt, nhưng chưa ai dám nói là luôn tươi vui và sẽ hạnh phúc.

Những tâm tư cùng bạn…

Đành rằng bạn và tôi đều có quyền lựa chọn mọi sự cho mình, nhưng cuộc sống phong phú và chính con người - nơi chất chứa đam mê cùng nhiều mơ ước - không dậm chân một chổ như thế. Người ta vẫn phải cứ tiến lên dù biết khó khăn còn nhiều ở phía trước mặt. Người ta vẫn cứ yêu thương dù biết mặt trái của nó là sự phản bội và biết rằng luôn ẩn nấp đâu đó trong lòng người sự bạc bẽo, đổi thay và dối lừa. Mà làm người là để sống với con người. “Khốn cùng thay con người cô đơn”, như lời sách Giảng viên. Làm người là bước đi cùng người khác. Chúng ta cũng luôn luôn cần người khác vì họ giúp ta hiểu chính mình hơn. Khi có một ai bên cạnh nâng đỡ và làm điểm tựa cho ta, cuộc sống sẽ có phần dễ dàng hơn và những ước mơ sẽ dễ thực hiện hơn. Còn hơn thế, người ta vẫn phải sống, phải yêu thương nhau, phải biết buồn, biết vui, phải chịu đựng và biết hy sinh cho nhau vì tin và hy vọng rằng đằng sau mọi sự trên đời còn có điều gì đó tồn tại vĩnh cửu – Đó là Tình yêu cùng những giá trị tuyệt vời khác nữa. (Nhạc sỹ Từ Công Phụng đã viết trong lời bài hát “Mãi mãi bên em”, bạn có thể tìm nghe).

Có thể bạn còn trẻ và có thể bạn sẽ chẳng suy nghĩ như tôi hay những ai mà tôi đã gặp. Dù sao rồi cũng sẽ đến lúc bạn phải tìm giải pháp cho mình hoặc cho cả người khác, khi bạn phải đối diện với chính mình và với cuộc sống, giữa ranh giới của sự chân thật và giả dối, giữa điều lý tưởng và thực tế. Và với tình yêu - phần thiết yếu của con người và luôn mang bộ mặt đa dạng của cuộc sống - chắc rằng bạn phải phân định và chọn lựa.

Chắc là bạn sẽ đồng ý rằng: có tình yêu thật và có tình yêu giả dối. Thông thường, thứ tình yêu vội vàng, hay chỉ chạy theo dáng vẻ bên ngoài rất chóng qua và dễ trở thành trò “lừa dối nhau”. Người ta cần thời gian để biết và hiểu nhau, như quan niệm của nhiều người. Tuy nhiên, từ những “khúc mắc” về tình duyên của nhiều người, ta có thể thấy một điều đáng nói khác: sự chân thành nơi tâm hồn lại là yếu tố căn bản hơn cả thời gian. Thật thế, từ những kẻ xa lạ, “một ai đó” bỗng trở thành thân quen chỉ qua ánh mắt hoặc nụ cười thân thiện, chỉ sau vài lời chào hỏi đơn sơ hay dăm ba câu chuyện “trải lòng mình”. Trong một thoáng thời gian, người ta hiểu ngay rằng: có một sự đồng điệu, như là “thiên duyên tiền định”, có thể từ một phút thành trăm năm. Có nhiều trường hợp người ta lại trở thành xa lạ hay “người dưng nước lã” dù đã qua thời gian thề non hẹn biển, dù đã nhiều lần “đến bên nhau”, “đến với nhau” và “đến trong nhau” (nói theo lời nhạc  của Đức Huy – bài hát “Như đã dấu yêu”). Đúng là qua dòng thời gian, mọi sự có thể thay đổi (ngay cả lòng dạ con người) và sự thật (hay sự dối trá) đều có thể bị phơi bày; mà qua thời gian, ta cũng có thể hiểu thêm được nhiều điều quý giá đang ẩn sâu nơi tâm hồn người khác nếu ta thực sự biết khám phá. Như thế tình yêu thật cần một chút thời gian (không thể yêu “vội vàng”) và phải được xây dựng từ hai tâm hồn chân thành: “biết mình, biết người”, biết tìm sự hòa điệu trong nét khác biệt. Bạn đừng đòi hỏi có được một tình yêu thật nếu bạn dối lòng mình và lừa dối người khác từ lúc khởi đầu một tình yêu. Bạn cũng đừng mơ có sự hòa điệu nếu không dành thời gian cần thiết để quan tâm và để hiểu người khác, hoặc luôn muốn người khác phải “như mình”, “vì mình”, “cho mình”.

Chắc là bạn cũng đồng ý rằng có thứ tình yêu lý tưởng và tình yêu thực tế. Sự cao đẹp của tình yêu làm say mê lòng người và đã làm tốn bao nhiêu bút mực; và người ta không thể lột tả hết cảm xúc. Tuy vậy, vẻ đẹp của tình yêu không hoàn toàn đúng theo kiểu nói: “Tình chỉ đẹp khi còn dang dỡ. Đời mất vui khi đã vẹn câu thề”( Hồ Dzếnh). Hai khái niệm “tình đẹp” và “đời vui” có lẽ được hiểu theo nhiều kiểu, đúng hơn là những cảm nghiệm rất riêng và có thể gây tranh cãi. Điểm chung là ta chẳng thấy ai thích “tình dang dỡ” và “đời chia xa”. Người ta vẫn hay than trách số phận vì  sự không may đó sao?

Có người quan niệm rằng tình yêu đẹp và đời hạnh phúc thật đơn giản: Một túp lều tranh + Hai trai tim vàng. Đúng là cuộc sống vẫn luôn tồn tại những cái đơn giản mà lại có khả năng làm nên lịch sử lớn. Hạnh phúc có thể là những điều đơn giản hơn bạn nghĩ. Tình yêu mong manh và dễ vỡ nhưng có lúc lại rất mạnh và vẫn giữ được sắc màu giữa những giông bão và trò ái ố của cuộc đời. Thực sự, nếu trong túp lều tranh có “hai trái tim vàng đúng nghĩa” và cả hai gặp nhau trong sự hòa điệu, cùng nhau định hướng cho một cuộc sống mới, một tương lai, thì tình yêu của họ sẽ mạnh hơn cả sự nghèo khổ và “mãnh liệt hơn cả sự chết”. Còn tình yêu của hai kẻ thích phiêu lưu và lãng mạn, của hai trái tim chỉ muốn cùng nhau tận hưởng một chút tự do và vui thú dưới một mái nhà mà chẳng cần biết “sẽ ra sao ngày mai” thì có thể là một “tai họa”, bởi vì “yêu không phải là ngồi nhìn nhau mà cùng nhau nhìn về một hướng” (Saint Exupery). Hai kẻ thích tự do, say mê ngẫu hứng và không ưa “chuyện ràng buộc” thì khó mà đi cùng nhau hết một đoạn đường, nói gì đến chuyện “cùng nhau nhìn về một hướng”. Tình yêu có hương vị ngọt ngào của nó mà cũng có vị đắng cay. Bởi vậy, bạn cũng chẳng cần phải “phát điên lên” vì phải “nếm mùi” thật của nó. Đừng để cho con tim của bạn trở nên chai đá vì chuyện “thật”, “đời thường”. Hãy để cho con tim của bạn rung động theo nhiều cung bậc với vẻ đẹp và cảm xúc phong phú của cuộc sống. Nhưng bạn cũng hãy nhớ để cho trí óc mình “làm việc” khi yêu để biết rằng “có ngày nắng có ngày mưa”, có lúc buồn có lúc vui, có phút thoáng qua có đời lâu dài...

Trong tất cả những yếu tố quan trọng của tình yêu như thời gian, sự chân thành, hòa điệu, quan tâm tìm hiểu, biết người biết ta,… cần phải nói tới trách nhiệm. Đó là sự đón nhận và trao ban tình yêu trong ý thức rằng nó không là một trò đùa, một lời hứa suông, một hệ quả của bản năng, một chút ham thích thoáng qua. Nhận lấy trách nhiệm cho một tình yêu là bước chuyển từ việc “ham thích” đến chọn lựa và làm những quyết định “cần và đủ” cho sự dấn thân và trao ban lâu dài. Mối nguy hiểm cho tình yêu là trong chọn lựa hay có nhiều tính toán. Nhiều người vẫn nghĩ: sòng phẳng với nhau thì “dễ sống” và tự do hơn để đến với nhau và để yêu nhau. Tình yêu thật sự tuy vậy không nằm trong “sự toan tính hơn thua” hay những tương giao “do ut des” – cho để nhận lại. Sự tính toán như thế luôn sớm giết chết tình yêu hơn là người ta nghĩ.

Chúng ta cũng cần suy tư thêm một điều này nữa: tinh thần trách nhiệm luôn khoác cho tình yêu tấm áo bảo vệ chắc chắn và giữ gìn hạnh phúc. Người ta sẽ nghĩ đến nhau, sống vì nhau và cùng nhau dành tâm lực cho những gì mà cả hai cùng hoạch định. Tuy nhiên trách nhiệm mà thiếu tình yêu sẽ phá đổ hạnh phúc thật. Vì quá lo toan và mệt mỏi vì trách nhiệm, người ta có thể trở nên cục cằn, khô cứng, dễ “bức xúc” và có thể cảm thấy người khác như là “gánh nặng” của cuộc đời mình. Sự chia sẻ vui buồn và những vấn nạn trong cuộc sống, hay ta gọi đó là đồng trách nhiệm, là cách thức quan trọng và hữu hiệu để sống và nuôi dưỡng tình yêu cùng hạnh phúc chân thật.

Còn đó nhiều chuyện khác nữa của tình yêu. Còn đó một cuộc hành trình mà bạn phải đi tiếp để khám phá rằng: tình yêu có chiều kích nhiệm mầu và linh thánh. Con đường trọn hảo của tình yêu và cho tình yêu có thể vượt qua những gì tôi và bạn đang suy nghĩ, nằm ngoài những chuyện thân xác và chuyện lo toan cuộc sống. Đó là một “kế hoạch sống” cho hai con người mà Thiên Chúa muốn họ hiện thực hóa cùng nhau và với Ngài. Đức cố Giáo hoàng Gioan Phaolo II khi nói về tình yêu và trao ban tình yêu giữa ngươi nam và nữ, đã diễn tả theo khóe nhìn thần học: Tình yêu là một sự hiệp thông trọn vẹn (thể xác và tâm hồn) của hai người (nam và nữ) theo những gì Thiên Chúa đặt để trong họ (sự sống và hạnh phúc vĩnh cửu). Và giữa bao nhiêu lo toan về đường đời cùng chuyện nợ nần tình duyên, cảm nghiệm về “điều nhiệm mầu và linh thánh của tình yêu” sẽ giúp ta can đảm hơn để yêu và biết trân trọng hơn giá trị của tình yêu. (Lê An Phong, SDB – Torino, 06/2012).