Trong bài viết trước, chúng
tôi đã giới thiệu suy tư của Đức Thánh Cha Phanxico và những quan tâm của ngài
cho đời sống Đức Tin và Giáo hội qua cuốn sách Sobre el Cielo y la tierra - Tạm
dịch là Chuyện Trời và đất - xuất bản
năm 2010 ở Buenos Ares. Bài này nói về quan điểm của Ngài về đời sống ơn gọi.
Việc đào luyện các linh mục là một trong những mối quan tâm của Cha Jorge
Bergoglio khi ngài là Bề trên của Dòng
Tên và sau đó là Tổng giám mục Buenos Aires. Chúng tôi giới thiệu ở đây một cuộc
đối thoại của ngài liên qua với thầy Abraham Skorka, vị rabbi của Do thái giáo,
Giám đốc Chủng viện giáo sĩ Do Thái - châu Mỹ Latinh, quan đến ơn gọi của ngài và
đời sống độc thân linh mục .
Cha Bergoglio: Khi tôi còn là một chủng sinh, tôi bị một “tiếng sét tình yêu” bởi một cô gái tôi đã gặp tại đám cưới của một ông chú. Tôi đã ngây ngất bởi vẻ đẹp và trí thông minh của cô ... và tôi đã bị “mất hồn”; đầu óc tôi quay cuồng. Khi tôi trở lại Chủng viện sau đám cưới, tôi không thể cầm lòng cầm trí để cầu nguyện trong suốt một tuần; khi tôi chuẩn bị cầu nguyện, lúc đó dường như chỉ có hình ảnh của cô gái trong tâm trí tôi. Tôi phải suy nghĩ lại những gì tôi đã làm. Tôi tự do vì đang là một chủng sinh, nên tôi có thể đi về nhà và chia tay tất cả mọi sự ở Chủng viện. Tôi đã phải suy nghĩ lại về sự lựa chọn của tôi. Tôi đã chọn lựa một lần -hoặc để tôi chọn một lần nữa - con đường tu sĩ.
Có thể sẽ là bất thường nếu sự việc xảy ra như thế. Mà khi chúng xảy ra, bạn
phải thay đổi. Ta phải nhìn thấy điều cần thiết: hoặc phải làm lại sự lựa chọn
tương tự ban đầu hay nói: “Không, điều mà tôi đang “thử” rất đẹp, tôi sợ rằng
mình sẽ không trung thành với lời cam kết, tôi nên rời bỏ chủng viện”. Khi một việc
như thế xảy ra với một chủng sinh, tôi giúp thầy ấy ra đi bình an, để là một
Kitô hữu tốt hơn là một linh mục xấu.
Trong Giáo hội Roma (Tây Phương) mà tôi là thành viên, các linh mục không
thể kết hôn như trong các Giáo hội Công giáo Byzantine, Ukraina, Nga hoặc Hy Lạp.
Trong các Giáo hội này, các linh mục có thể kết hôn, riêng các giám mục phải sống
độc thân. Họ là những linh mục tốt. Đôi khi tôi nói với những người anh em này
rằng họ có một người phụ nữ trong nhà mà họ không nhận ra rằng thậm chí họ còn
có một “bà mẹ vợ” nữa. Trong Giáo hội Tây phương, vấn đề này đã được bàn đến do
ảnh hưởng của một số tổ chức. Đến bây giờ, chúng tôi vẫn duy trì kỷ luật mạnh mẽ
của đời sống độc thân. Một số người cho rằng, với những thách thức của thực tế chúng
tôi đang mất dần “lực lượng lao động”. Nếu giả như Giáo hội Công giáo Tây
phương phải thay đổi cách nhìn nhận về các vấn đề của đời sống độc thân, tôi
nghĩ rằng điều đó sẽ được thực hiện vì lý do văn hóa (như ở phương Đông), chứ không
phải là một sự lựa chọn phổ quát. Vào thời điểm này tôi ủng hộ việc giữ luật độc
thân, với tất cả những ưu và khuyết điểm mà nó mang lại, bởi vì chúng ta có mười
thế kỷ của các kinh nghiệm tích cực chứ không phải là lỗi lầm. Điều thường xảy
ra sau đó là các vụ bê bối. Dù sao truyền thống này có trọng lượng và giá trị của
nó. Các thừa tác viên trong Giáo Hội đã chọn đời sống độc thân cách tiệm tiến. Cho
đến năm 1100, có những người chọn đời sống độc thân và cũng có nhiều người
không chọn. Sau đó, phương Đông đã theo truyền thống của việc lựa chọn đời sống
độc thân như là một tùy chọn cá nhân; ở phương Tây thì ngược lại. Đó là vấn đề về
kỷ luật, chứ không phải của đức tin. Người ta có thể thay đổi. Theo kinh nghiệm
cá nhân, chưa bao giờ thoáng qua trong tâm trí của tôi ý tưởng về việc lập gia
đình, nhưng cũng có nhiều trường hợp khác không giống vậy. Hãy nhớ lại Tổng thống
Paraguay, Fernando Lugo, một mẫu người tuyệt vời. Khi đang là giám mục, Fernando
đã chịu một “sự cố” và từ đó đã quyết định từ bỏ Giáo phận. Ông là người trung
thực trong quyết định này. Trên thực tế, có nhiều linh mục rơi vào tình huống tương
tự.
Rabbi Skorka: Vậy đâu là thái độ của Cha về điều này?
Cha Bergoglio: Nếu một trong số linh mục đến và nói với
tôi rằng đã làm cho một phụ nữ có thai, tôi lắng nghe, tôi cố gắng để cho người
anh em tìm thấy bình an và từng bước một, tôi giúp người ấy nhận ra rằng quyền
tự nhiên đi trước quyền một linh mục. Từ đó khuyên người đó phải rời khỏi Thừa
tác vụ và phải có chịu trách nhiệm với đứa trẻ của mình, ngay cả khi anh ta quyết
định không kết hôn với người phụ nữ ấy, bởi vì một đứa trẻ có quyền có một người
mẹ có quyền có khuôn mặt của một người cha. Tôi hứa sẽ hoàn tất các thủ tục ở
Roma, nhưng người anh em đó phải rời bỏ tất cả mọi thứ. Trường hợp nếu một linh
mục nói với tôi là ông đã “phải lòng” ai đó, và đã có một vài lần sa ngã, tôi cố
gắng giúp anh ta để “sửa mình”. Có linh mục biết cách sửa chữa bản thân, số
khác thì không. Một số người, không may phải nói đến đã là giám mục.
R. Skorka: Điều gì cha muốn nói khi đề cập đến chuyện “sửa mình”?
Cha Bergoglio: Đó là họ phải sám hối, để giữ đời sống độc
thân của mình. Cuộc sống hai mặt là điều không tốt cho chúng tôi và tôi không
thích, vì như thế là để tạo đất sống cho sự dối trá. Đôi khi tôi nói với họ, “Nếu
anh không thể chịu đựng được yêu cầu của đời sống đọc thân, hãy tìm cách quyết
định đi!”
R. Skorka: Hãy cho tôi hỏi rõ một điều là một linh mục người đang “phải lòng” với một cô gái và ông ta thú nhận, và các trường hợp khá khác biệt về “ấu dâm” (pedofilia). Các trường hợp này tất nhiên phải được ngăn chặn tại gốc, vì rất nghiêm trọng. Mà khi hai người lớn có mối tương quan, yêu nhau… lại là chuyện khác.
Cha Bergoglio: Đúng vậy, nhưng họ phải “sửa mình”. Việc
xem đời sống độc thân kéo theo tệ lạm dụng trẻ em đã được loại trừ. Trong thực
tế, hơn 70% các trường hợp lạm dụng trẻ em xảy ra trong gia đình và do người
thân cận: ông bà, chú bác, bố mẹ kế, người hàng xóm. Vấn đề không liên quan đến
đời sống độc thân. Nếu một linh mục ấu dâm, thường ông ta đã là người vướng tật
này trước khi trở thành linh mục. Khi điều này xảy ra, bạn không bao giờ nên nhắm
mắt làm ngơ. Bạn không thể ở yên trong một vị thế của quyền lực và hủy hoại mạng
sống của người khác. Trong giáo phận của tôi, chuyện đó chưa bao giờ xảy ra;
nhưng một lần kia, một giám mục gọi điện thoại cho tôi và hỏi là phải làm gì trong một tình huống như
thế ; tôi đã nói với ngài là hãy xoá bỏ việc thi hành Thừa tác vụ của đương sự,
và bắt đầu một án theo Giáo luật tại tòa án Giáo phận và cấp tương đương. Đối với
tôi đây là một việc cần được thực hiện, tôi không tin vào các vị có thẩm quyền mà
chỉ muốn giữ tinh thần tương trợ để tránh làm tổn hại đến hình ảnh của Giáo hội
như một định chế. Tôi nghĩ rằng Hoa Kỳ đôi khi đã đề xuất giải pháp này: thuyên
chuyển các linh mục. Thật là dại dột vì theo cách này người linh mục luôn mang
theo “vấn đề” với chính mình. Lối hành xử vì sự tương trợ dẫn đến hậu quả, vì vậy
tôi không đồng ý với giải pháp ấy. Gần đây ở Irland người ta đã phải mang ra
ánh sáng công luận nhiều trường hợp đã qua hai mươi năm, và Đức Giáo hoàng
Benedicto XVI đã khẳng định rõ ràng: “Không khoan dung với tội phạm này”. Tôi
ngưỡng mộ lòng can đảm và sự ngay chính của Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI về điều
này. (Còn tiếp)
(Lê An Phong, SDB tổng hợp và chuyển ngữ)
No comments:
Post a Comment